Al met al een zeer zorgelijk beeld. We wisten natuurlijk dat dit er door de bezuinigingen van de rijksoverheid aan zat te komen, maar de begroting brengt dit haarfijn in beeld. Het is ook een keuze op basis van het VNG advies om de gevolgen van de financieringswijze gewoon te laten zien in de begroting.
De begroting zelf bevat geen voorstellen om tot maatregelen te komen om het tekort op te lossen. En de oplossingen kunnen van drieërlei aard zijn. Dat is simpel. Of de kosten omlaag of de inkomsten omhoog. Of beide. Wel wordt in de oplegnotitie een benchmark aangekondigd, die in februari 2025 aan de raad zal worden voorgelegd, zodat daarna keuzen gemaakt kunnen worden.
Het is een jaar geleden, dat wij hier ook stonden en ongeveer dezelfde conclusie trokken. Wij hebben opgeroepen om naar mogelijkheden te kijken om de inkomsten te vergroten. Wij hebben een motie ingediend om te komen tot het instellen van een soort belasting voor arbeidsmigranten. Vergelijkbaar met de toeristenbelasting. Ook zij maken gebruik van onze voorzieningen. Deze motie werd met een ruime meerderheid aangenomen. In de motie werd het college verzocht om voor de begroting 2025 een voorstel aan de raad voor te leggen en de impact op de begroting mee te nemen. Wij zijn nu een jaar verder en er ligt tot onze teleurstelling nog geen voorstel. Wanneer mogen we dit voorstel verwachten?
Ook hebben wij de suggestie gedaan om het onroerend goed van het woonbedrijf niet naar 0 af te schrijven maar naar een goed onderbouwde restwaarde. Daar is toen naar gekeken en ook nu moeten we constateren dat kennelijk besloten is dit niet te doen, omdat ik citeer; diverse taxateurs tot het oordeel kwamen dat zij deze taxaties niet mogen afgeven. Tijdens de behandeling in de commissie AZM is de wethouder gevraagd hier een wat meer risico nemende houding in acht te nemen, omdat het naar onze mening en van geraadpleegde taxateurs goed is te onderbouwen. Deze week heeft hier nog gesprek over plaatsgevonden met de wethouder. Wij willen hier nog op korte termijn een vervolg aan geven Dit kan veel geld opleveren in plaats van een stille reserve.
En dan nu ten aanzien van het beleid. De begroting is beleidsarm. Alleen de gevolgen van genomen besluiten en ontwikkelingen tot medio 2024 zijn meegenomen. Er is een aantal punten, waarbij de VVD expliciet wil stilstaan.
Het eerste punt is de jeugdzorg
Al enige jaren worden wij geconfronteerd met de oplopende kosten voor de jeugdzorg in onder andere de “Gemeenschappelijke regeling samenwerkende gemeenten jeugdhulp Rijnmond” met stijgingspercentages van 20 % per jaar. Hoewel wij noodzakelijke hulp aan jongeren belangrijk vinden lijkt de toename van dit budget op gebrek aan beheersbaarheid. Er is hier al meerdere keren bij stilgestaan, maar er moet echt een ombuiging plaatsvinden, waarbij ook gekeken wordt naar de effectiviteit en de efficiency van de ingezette maatregelen. Dit kan zo niet doorgaan.
Als we naar de begroting kijken, wordt er minimaal gerept over het inzetten van preventieve maatregelen. Volgens de VVD kunnen preventieve maatregelen er juist voor zorgen dat de stijgende kosten van de GRJR kunnen afvlakken en hopelijk zelfs kunnen dalen. In de begroting wordt enkel over twee preventieve maatregelen gerept, namelijk het inzetten van steunouders, en het relatie- en scheidingsspreekuur. Vanuit een eerder themabijeenkomst is ons bekend geworden dat scheidingsproblematiek een van de grootste factoren voor problematiek bij jeugdigen in onze gemeente is. Wij verwonderen ons daarom dat er enkel in 2025 geld begroot is voor dit spreekuur.
Verder missen wij het preventieve belang van sporten voor zowel mentale als fysieke gezondheid en weerbaarheid. We schrikken dat binnen onze gemeente minder dan de helft van de volwassenen sport. Hoe denkt de wethouder meer van onze inwoners aan het sporten te krijgen?
Het tweede punt is de verzanding
Wij weten allemaal dat de verzanding voor de kust van Voorne aan Zee op termijn een bedreiging vormt voor de recreatieve waarden van onze mooie gemeente. Er wordt al enkele jaren in een breed ambtelijk beraad, de zgn. kustcoalitie, gesproken over dit thema. Op dit speelveld bestaat er concurrentie tussen natuurwaarden en recreatie. Het is de verwachting dat in Januari 2025 in de kustcoalitie een visie wordt vastgesteld ter bespreking in de raad.
De VVD is daarom van mening dat dit onderwerp met spoed geagendeerd moet worden, zodat wij de wethouder nadere ideeën kunnen meegeven als oplossingsrichting ter uitwerking en als richtsnoer voor het toekomstig overleg.
Het derde punt is wonen
De VVD vindt aandacht voor het onderwerp wonen van groot belang. Er moeten veel woningen bijkomen voor starters, jongeren, ouderen, sociale huur, midden huur en vrije sector. Er staan veel projecten in de planning. Wij vinden het een pre dat onze gemeente over een eigen woonbedrijf beschikt. Wij zijn blij dat ook ons woonbedrijf hier met naar verwachting 200 nieuwe woningen tot 2030 een forse bijdrage aan levert. Maar het kan ons niet snel genoeg gaan. Wij willen het college dan ook meegeven om te onderzoeken welke projecten en particuliere initiatieven versneld kunnen worden. De VVD zal dan ook een motie indienen om te onderzoeken of een bouwversnellingsakkoord met marktpartijen ondersteunend kan zijn om dit doel te bereiken. Ook zullen wij een motie indienen om te onderzoeken of ook andere partijen succesvol betrokken kunnen worden bij de betaalbaarheid en doorstroming. Wij komen daar straks op terug.
Het vierde punt is een betere dienstverlening
Er wordt hard gewerkt om de dienstverlening te verbeteren. Vorig jaar tijdens de nieuwjaarsreceptie kondigde de waarnemend burgemeester aan de eerste stappen te zetten met het verbeteren van het terugbellen en de beantwoording van brieven. Graag willen wij bijgepraat worden over de ontwikkelingen en het klachtenbeeld. Als burger en raadslid horen wij zowel positieve als negatieve reacties. Dat kan dus niet echt een maatstaf zijn.
Het vijfde punt is Groenonderhoud
De VVD is blij met de kwaliteitsimpuls van 800.000 euro voor specifieke locaties. Dit draagt bij aan kwaliteit en leefbaarheid. Het groen wordt onderhouden op kwaliteitsniveau B. Gebieden met een centrumfunctie en doorgaande wegen op niveau A. De VVD wil graag aanbevelen om dit groenonderhoud goed te monitoren, omdat de beleving van de inwoners hier niet altijd synchroon mee loopt. Kortom het groenonderhoud wordt niet altijd goed uitgevoerd of de bewoners verwachten te veel. Wat gaat de wethouder hier mee doen?
Het zesde punt is verbeteren van de zichtbaarheid van de BOA s
De VVD vindt veiligheid een belangrijk punt. Gelukkig zagen wij in de begroting structurele uitbreiding van het aantal BOA s voor de aanpak van ondermijning. Graag willen wij pleiten voor een vergroting van de zichtbaarheid van hun inspanningen door vergroting van het aantal contactmomenten buiten de gebruikelijke gemeentelijke vestigingen.
Tot slot de lastendruk in relatie tot het afschaffen van de parkeerbelasting
Hoewel wij de verhoging van de belastingen fors vinden, moeten we ook vaststellen dat de gemeente Voorne aan Zee met de woonlasten nog steeds een paar procentpunten onder het landelijk gemiddelde zit. Gelet op de financieel zware jaren die eraan zitten te komen vinden wij het nu niet verantwoord om de parkeerbelasting als inkomstenbron te schrappen. Wij zullen daartoe straks een amendement indienen.
In de raadsvergadering van 26 september jl. is door de VVD een ordevoorstel gedaan om dit onderwerp te bespreken in samenhang met de begroting. Het idee was om dan in samenhang met andere onderwerpen te kijken naar de gevolgen van de impact van dit besluit. De VVD heeft dit onderwerp zelf ingebracht in het coalitieakkoord als een wens die wij wilden realiseren ter bevordering van de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Daar staan wij nog steeds achter.
Het is echter de vraag of het financieel vooruitzicht voor 2026 en verder in samenhang met de ombuigingen en de ingrijpende keuzen die wellicht moeten plaatsvinden om tot een (meer) sluitende begroting te komen het voor de hand liggend is om nu reeds dit besluit te nemen. Ook zijn wij benieuwd naar de ideeën om de inkomsten van de gemeente te vergroten. Het gevolg voor deze begroting is dat de OZB woningen in 2025 minder hoeft te stijgen. De VVD heeft samen met het CDA en D66 hiertoe een amendement ingediend.
Ter afronding wil ik de ambtenaren hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan de totstandkoming van de begroting.